De Zwarte Soldaatvlieg

Algemene informatie

De zwarte soldaatvlieg is een vlieg waarvan de larven zich voeden op composterend organisch materiaal. In verschillende delen van de wereld wordt de soort al gekweekt om te dienen als verwerker van organische reststromen en productie van dierlijke eiwitten en vetten. De zwarte soldaatvlieg komt wereldwijd voor in gebieden met een tropisch tot warm klimaat. De soort komt niet in Nederland voor. De gevolgen van introductie en vestiging in Nederland worden als klein ingeschat. De zwarte soldaatvlieg leeft van organische reststromen en tast geen levende planten aan en vormt daardoor geen risico voor de plantgezondheid in Nederland.

Volwassen exemplaren bijten of steken niet en de soort brengt voor zover bekend geen ziekten over. De soort vormt dan ook geen risico voor de volksgezondheid en diergezondheid in Nederland. De soort kan zich hoogstwaarschijnlijk niet permanent handhaven in de natuur omdat de klimatologische omstandigheden niet optimaal zijn. De zwarte soldaatvlieg vormt geen risico voor de flora en fauna in Nederland.

Substraat voor de larven

Hoe meer eiwit in het substraat, hoe lager de Feed Conversion Ratio. Streven is om organische reststromen met zo veel mogelijk proteïne in zich, in te zamelen. Wat kan aan de larven van de BSF worden gevoerd?

Organische reststromen:

• Bakkerij restproducten (brood, koek, taart, etc)
• Groente en Fruitafval
• Ei/Zuivel restproducten (melk, kaas, yoghurt, etc)
• Bierbostel, graan van de brouwer
• Koffiepulp, Bietenpulp, Perspulp van de suikerfabrieken, aardappelstoomschillen en aardappelsnippers, afkomstig van de aardappelverwerkende industrie, aardappelpersvezels afkomstig van de aardappelmeelindustrie, maisgluten, afkomstig van de maiszetmeelindustrie.

Hierbij is het belangrijk dat het substraat een goede mix vormt van bovenstaande producten. Anders heeft het gevolgen voor de samenstelling van de frass.

Waar komen de reststromen vandaan? Opties:

1. Zelf doen: Reststromen afnemen van lokale (super)markten. Die moeten dan nog wel verwerkt worden tot een voedzame natte brij. Er is dan geen sprake van GMP+ gecertificeerd voer. Heeft dat gevolgen voor salmonella in de BSF-larven? Het blijkt uit diverse publicaties dat de risico’s op Salmonella, Campylobacter spp. en L. monocytogenes in eetbare insecten laag zijn.
2. Inkopen: Een willekeurig aantal bedrijven handelt in reststromen of is bereid te werken met proefvoer. Het nadeel: hogere kosten dan optie 1. Het voordeel: minder bewerkelijk. Doorgaans gaat het om bedrijven die in het bezit zijn van het GMP+ certificaat . Gedacht kan worden aan bedrijven als:
   1. Bonda.nl
   2. ABZdiervoeding
   3. JanBakker.nl
   4. vantriest.eu
3. Op de website MijnVoerMarkt.nl wordt veel gehandeld in partijen veevoer. MijnVoerMarkt.nl is dé marktplaats voor veevoer in Nederland. Inmiddels zijn er al veel veehouders lid geworden van MijnVoerMarkt.nl. Zij bekijken en kopen dagelijks de geplaatste aanbiedingen van de partners:
   1. Sanders fourage
   2. Farmel, dairy business
   3. Berg Fourage
   4. Van der Windt, aardappelen, fourage en transport
   5. Hoogland BV
   6. HBieleman, Veevoeders
   7. Duynie, responsible feeding
   8. Orgamebo
   9. Stouten Fourage
   10. Pijper Handel BV
   11. Willem Kooter BV
   12. Krekels – Van Teeffelen

Hoeveel substraat is er nodig?

Vuistregels: 100 kg substraat geeft 25 kg natte larven en 75 kg frass: er is dus een voedselconversiefactor van 4:1 Dit hangt echter af van de klimatologische omstandigheden. Een factor 5:1 is zeker niet uitgesloten.

Waarom de keus voor de BSF en niet voor één van de andere zes soorten in de EU toegelaten insecten?

Zie hier.

Vergelijking Zwarte Soldaatvlieg met de meelworm

• BSF heeft een kortere doorlooptijd => meer flexibiliteit bij calamiteiten
• BSF heeft een veel grotere diversiteit in wat hij eet, en bouwt daardoor ook een veel grotere weerstand op tegen ziekten
• Het vet van de BSF bestaat voor 58% uit laurinezuur (C12: 0). Dit heeft bacteriedodende en virusvernietigende eigenschappen. Laurinezuur komt ook voor in moedermelk. Deze eigenschap maakt de BSF zeer geschikt voor startvoeders bij jonge dieren (vissen, jonge biggen, pas uitgekomen kuikens).
• De BSF-frass heeft specifieke kenmerken, die het kweken van deze larf eerder economisch rendabel maken
• De BSF is een uitstekende verwerker van organische reststromen. Dit geeft de mogelijkheid van circulair werken.
• De voortplanting van de BSF is echter een stuk lastiger dan die van de meelworm.

Wat is er bekend over de emissies van insecten?

We verwijzen naar de volgende wetenschappelijke publicaties:

• The environmental sustainability of insects
• Greenhouse gas emissions from pig and chicken supply chains
• Sustainable use of Hermetia illucens insect biomass for feed and food: Attributional and consequential life cycle assessment
• From environmental nuisance to environmental opportunity – housefly larvae convert waste to livestock feed